Obecnie na święcie postępuje demedykalizacja edukacji zdrowotnej oraz przeniesienie akcentów z orientacji patogenetycznej (skoncentrowanej na chorobach, zagrożeniach zdrowotnych) na orientację salutogenetyczną (w centrum zainteresowania której znajdują się poten­cjał zdrowotny, jakość życia oraz zdolność do samorealizacji) i ujawnia się to w ewolucji jej poszczególnych modeli.

Do tej pory opracowano trzy modele edukacji zdrowotne,, których skuteczność i przydatność w realizacji idei promocji zdrowia jest rożna.

Najbardziej odległy od idei promocji zdrowia jest model zorientowany na eliminację określonych jednostek chorobowych. Działania edukacyjne podejmowane w ramach tego modelu są skierowane na grupy czynników ryzyka związanych z poszczególnymi jednostkami chorobowymi.

Oddziaływania edukacyjne w ramach omawianego modelu są mało skuteczne szczególnie wśród ludzi młodych, dla których perspektywa po­jawienia się choroby po latach nie stanowi wystarczającego argumentu na rzecz zmiany zachowań.

Ostatni z trzech przedstawionych modeli jest zorientowany na zdro­wie w ujęciu holistycznym, biopsychospołecznym. Jest on niezwykle skuteczny z punktu widzenia trwałej zmiany zachowań i postaw oraz jest traktowany jako najwłaściwszy z uwagi na ideę promocji zdrowia. W modelu tym główny nacisk kładzie się nie na choro­by i czynniki ryzyka, lecz na ludzi i miejsca, które powinny być przedmio­tom oddziaływań edukacji zdrowotnej. Podstawowy wysiłek koncentruje się tutaj na budowaniu i wdrażaniu kompleksowych programów edukacyj­nych, ukierunkowanych na konkretne środowiska społeczne, jak na przy­kład środowisko szkoły czy miejsce pracy, i adresowanych do określonych grup społecznych, na przykład do ludzi młodych. Działania edukacyjne podejmowane w ramach tego modelu mają wpływać na czynniki kształtujące zdrowie, tak by zwiększyć potencjał zdrowia we wszystkich jego wymiarach: fizycznym, psychicznym i społecznym.

Spośród programów edukacyjnych tworzonych w ramach modelu trzeciego niewątpliwie najbardziej skuteczne są programy adresowane do dzieci i młodzieży. Dzieje się tak dlatego, że okres adolescencji jest naj­ważniejszy w procesie socjalizacji (który w pewnym uproszczeniu można by sprowadzić do przygotowania młodego człowieka do pełnienia róż­norodnych zadań i ról społecznych). Jednostka jest wówczas najbardziej elastyczna, podatna na oddziaływania społeczne i edukacyjne, w tym także dotyczące właściwych nawykowi zachowań zdrowotnych.