Nadciśnienie tętnicze niewykryte, nieleczone lub niedostatecznie leczone jest, obok palenia papierosów i hiperlipidemii, jednym z 3 najważniejszych niezależnych czynników ryzyka wieńcowego. Dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci regularnego kontrolowania jego wartości.
Znajomość norm ciśnienia tętniczego
W pierwszym pytaniu II części kwestionariusza badani mieli za zadanie wybrać prawidłową wartość optymalnego ciśnienia tętniczego.
Ryc. 1 Znajomość wartości ciśnienia optymalnego wśród wszystkich badanych studentów
Badanie wykazało, że co piąty respondent źle ocenia, bądź w ogóle nie zna wartości optymalnego ciśnienia tętniczego. Jednakże większość z tych osób to studenci Politechniki (92% ). Różnica między odpowiedziami studentów AWF i Politechnika była statystycznie istotna (α = 0,001; χ2 = 18,802).
Ryc. 2 Znajomość ciśnienia optymalnego w zależności od rodzaju uczelni
Kolejnym krokiem było sprawdzenie czy studenci znają wartość graniczną między ciśnieniem prawidłowym a nadciśnieniem.
Ryc. 3 Znajomość wartości granicznej nadciśnienia
Analizując procentowo pod tym względem badaną próbkę (Ryc.3), 1/4 badanych nie ma pojęcia, powyżej jakiej wartości ciśnienia tętniczego można rozpoznać nadciśnienie. W tym przypadku również studenci Politechniki okazali się gorzej zorientowani niż studenci AWF i to w sposób istotny statystycznie (α = 0,02; χ2 = 6,136). Studenci Elektroniki stanowią większość osób nie potrafiących określić tego parametru (68%) , a mniejszość wśród osób go znających (42%). Rycina 4 przedstawia rozkład procentowy tej cechy w zależności od rodzaju uczelni.
Ryc. 4 Znajomość wartości granicznej nadciśnienia w zależności od rodzaju uczelni
Wiedza na temat wartości własnego ciśnienia tętniczego
Wiedzę na temat wartości własnego ciśnienia tętniczego posiada 54% badanych osób (Ryc.5).
Ryc. 5 Znajomość wartości własnego ciśnienia tętniczego
Prawie 60% badanych studentów Politechniki Wrocławskiej nie zna wartości swojego ciśnienia tętniczego, co stanowi 64% ogółu. W przypadku drugiej grupy jest to 36% czyli prawie dwa raz mniej. Ta różnica również okazała się statystycznie istotna (α = 0,01; χ2 = 7,603).
Ryc. 6 Znajomość wartości własnego ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni
Źródło: Opracowanie własne
Częstość kontroli własnego ciśnienia tętniczego
Aby rzetelnie dbać o swoje ciśnienie, należy poddawać je regularnej kontroli. Z analizy mojego badania wynika, że 31% osób nie pamięta, kiedy ostatnio mierzyła swoje ciśnienie (Ryc.11). Statystycznie większość, czyli 72% z tych osób, to studenci Politechniki (α = 0,001; χ2 = 15,384).
Ryc. 11 Termin ostatniego pomiaru ciśnienia tętniczego wśród studentów
Ryc. 12 Termin ostatniego pomiaru ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni
Chcąc sprawdzić częstotliwość kontrolowania ciśnienia przez studentów, zadałam pytanie, jak często wykonują tą czynność. Wyniki kształtują się następująco. 73% dokonuje pomiarów ciśnienia tętniczego względnie regularnie. Jednakże studenci Politechniki nie robią tego częściej niż kilka razy w roku (Ryc.14). Niestety 1/3 badanych to grupa w ogóle nie kontrolująca swojego ciśnienia. Pod tym względem studenci Politechniki zajmują pierwsze miejsce z wynikiem 43% w porównaniu z 10% AWF – u (Ryc.14).
Z badania wynika, że prawie połowa badanych studentów Politechniki nie zna wartości swojego ciśnienia tętniczego, nigdy go sama nie mierzyła, ani nie pamięta kiedy było ono mierzone przez osobę drugą (np. lekarza czy pielęgniarkę).
Ryc. 13 Częstotliwość pomiarów ciśnienia tętniczego wśród studentów
Ryc. 14 Częstotliwość pomiarów ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni
Źródło: Opracowanie własne
Ciśnienie tętnicze to siła, jaką krew wywiera na ściany tętnic podczas krążenia w organizmie. Jest jednym z podstawowych parametrów fizjologicznych, który pozwala ocenić stan układu sercowo-naczyniowego. Ciśnienie tętnicze mierzy się w dwóch wartościach: skurczowym i rozkurczowym. Ciśnienie skurczowe to ciśnienie, które występuje w tętnicach, gdy serce kurczy się i wypompowuje krew do układu krwionośnego, czyli w momencie, gdy ciśnienie w naczyniach jest najwyższe. Z kolei ciśnienie rozkurczowe to ciśnienie, które występuje, gdy serce odpoczywa między skurczami, będąc najmniejszym ciśnieniem w tętnicach.
Ciśnienie tętnicze mierzy się w milimetrach słupa rtęci (mmHg) i zapisuje w postaci dwóch liczb, np. 120/80 mmHg, gdzie 120 to wartość ciśnienia skurczowego, a 80 to wartość ciśnienia rozkurczowego. Optymalne ciśnienie tętnicze to poniżej 120/80 mmHg. Ciśnienie w granicach 120–129/80–84 mmHg uznaje się za prawidłowe, ale podwyższone. Ciśnienie 130–139/85–89 mmHg to nadciśnienie I stopnia, a ciśnienie 140/90 mmHg i wyższe to nadciśnienie II stopnia. Ciśnienie powyżej 180/110 mmHg może oznaczać przełom nadciśnieniowy, wymagający natychmiastowej interwencji medycznej.
Na ciśnienie tętnicze wpływa wiele czynników. Styl życia, w tym niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów oraz nadmierne spożycie alkoholu, mogą prowadzić do wzrostu ciśnienia. Z wiekiem naczynia krwionośne tracą elastyczność, co również prowadzi do wzrostu ciśnienia. Predyspozycje rodzinne, czyli genetyka, mają duży wpływ na ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, choroby nerek czy zaburzenia hormonalne, mogą również wpłynąć na wzrost ciśnienia.
Nadciśnienie tętnicze jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca, udar mózgu oraz niewydolność serca. Często rozwija się ono stopniowo i przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego regularne pomiary ciśnienia są kluczowe w profilaktyce. Obniżenie ciśnienia tętniczego może wymagać zmiany stylu życia, w tym zwiększenia aktywności fizycznej, wprowadzenia zdrowej diety, ubogiej w sól i tłuszcze nasycone, bogatej w warzywa, owoce i błonnik, utrzymania prawidłowej masy ciała, redukcji stresu, ograniczenia spożycia alkoholu oraz zaprzestania palenia papierosów.
W przypadkach, gdy zmiana stylu życia nie wystarcza, lekarz może zalecić stosowanie leków obniżających ciśnienie tętnicze. Zwykle są to leki przeciwnadciśnieniowe, takie jak diuretyki, beta-blokery, inhibitory ACE czy blokery kanałów wapniowych. Regularne monitorowanie ciśnienia tętniczego, zwłaszcza u osób z grup ryzyka, takich jak osoby starsze, osoby z otyłością, cukrzycą lub chorobami serca, pozwala na wczesne wykrycie problemów i skuteczną interwencję medyczną.
Profesjonalne usługi pisania prac z promocji zdrowania, zarządzania w ochronie zdrowia, edukacji zdrowotnej i wielu innych dziedzin znajdziesz na stronie pisanie prac.
