Autor: prace

Profilaktyka otyłości

~ prace ~ Dodaj komentarz
5/5 - (1 vote)

praca magisterska z promocji zdrowia

Pojęcie „profilaktyka” obejmuje wszelkiego rodzaju działania i środki stosowane, których celem jest zapobieganie oraz likwidowanie przyczyn różnych niepożądanych i niekorzystnych zjawisk. W medycynie profilaktyka oznacza działanie i stosowanie środków w celu zapobiegania chorobom i wszelkiego rodzaju zaburzeniom[1].

Rozróżniamy 3 typy profilaktyki :

  • pierwotną – pierwszorzędową
  • wtórną –drugorzędową
  • trzeciorzędową

Profilaktyka pierwotna odnosi się do ludzi zdrowych ogółu społeczeństwa lub większej jego części. W jej skład wchodzą działania najwcześniejsze, które mają wyeliminować ewentualne pojawienie się choroby lub też zaburzenia rozwoju [2].

W celu zapobiegania nadwadze i otyłości należą następujące dziania :

  • promocja zdrowia psychicznego w danej rodzinie, kiedy to na skutek niepowodzeń często „ucieka się w jedzenie”
  • wspieranie matek w karmieniu piersią dziecka, przez co najmniej pół roku od czasu urodzenia
  • promowanie zdrowego stylu życia rodziny – zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna.

Od wczesnych lat 90 XX wieku, zaczęło przybywać na świecie dzieci karmionych piersią. Zaobserwowano wówczas, że rozwijają się one i rosną inaczej, niż te żywione sztucznie. Jako normy rozwojowe dla wszystkich dzieci używane są siatki centylowe, które zostały opracowane na populacjach dzieci w dużym stopniu żywionych sztucznie od urodzenia [3].

Niemowlęta, które są żywione sztucznie, po 3-4 miesiącu życia mają większy przyrost masy ciała. Lekarze stosując siatki centylowe , które obecnie są w użyciu dla niemowląt

karmionych wyłącznie piersią do 6 miesiąca życia, bardzo często zalecają dokarmianie. W związku z tym, od osiemdziesiątych lat XX wieku WHO zaleca wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca życia dziecka [4].

Profilaktyka wtórna jest typem wczesnego wykrywania i dotyczy osób o zwiększonym ryzyku występowania niektórych zaburzeń rozwojowych oraz chorób[5].

Celem tej profilaktyki jest rozpoznanie grup ryzyka oraz wczesne wykrycie nie tylko objawów chorobowych, ale również zaburzeń w rozwoju psychicznym i fizycznym. Przykładem są różnego rodzaju testy  przesiewowe i powszechne profilaktyczne badania lekarskie w określonych grupach wieku. W przypadku nadwagi oraz otyłości, zwłaszcza dzieci starszych i młodzieży, zadaniem profilaktyki wtórnej jest identyfikowanie się dzieci i młodzieży z dysharmonią rozwojową w programie testów przesiewowych, a także profilaktycznych badań lekarskich i innych kontaktach pacjenta z lekarzem.

Chodzi tu przede wszystkim o dzieci starsze i młodzież, dla których planowane terminy badań profilaktycznych są wydłużone, niż to ma miejsce w przypadku badań małych dzieci. Obecnie prawidłowość masy ciała zarówno dorosłych jak i dzieci określa się z pomocą powszechnie stosowanego wskaźnika masy ciała BMI. Profilaktyka trzeciorzędowa obejmuje dzieci i młodzież z problemami zdrowotnymi, szkolnymi i społecznymi [6]. Zapewnia opiekę medyczną,  psychologiczną oraz rehabilitację dzieci przewlekle chorych i niepełnosprawnych. Celem tej profilaktyki jest zapobieganie bądź

też zmniejszanie skutków zaburzeń rozwojowych w tym:

  • działanie przeciw izolacji społecznej, która może prowadzić do „kalectwa społecznego”
  • akceptowanie siebie i pomoc w radzeniu z chorobą
  • pomoc w utrzymaniu jakże ważnej dla zdrowia dobrej kondycji fizycznej.

W rozpoznanej już nadwadze i otyłości, lekarz powinien współpracować ze specjalistą żywieniowcem, a w razie potrzeby z rehabilitantem ruchu i psychologiem.

Profilaktyka otyłości jest niezwykle ważnym elementem strategii zdrowia publicznego, ponieważ otyłość stanowi jeden z głównych czynników ryzyka rozwoju wielu przewlekłych chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca, nadciśnienie, a także niektóre rodzaje nowotworów. Profilaktyka otyłości obejmuje szereg działań ukierunkowanych na zapobieganie nadmiernemu przyrostowi masy ciała oraz promowanie zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Skuteczne podejście do zapobiegania otyłości powinno być kompleksowe, uwzględniając zarówno aspekty indywidualne, jak i społeczne.

Edukacja żywieniowa to jeden z kluczowych elementów profilaktyki otyłości. Regularne informowanie i edukowanie społeczeństwa na temat zasad zdrowego odżywiania jest fundamentem w zapobieganiu nadwadze i otyłości. Programy edukacyjne powinny koncentrować się na promowaniu zrównoważonej diety, bogatej w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, białko roślinne oraz zdrowe tłuszcze. Jednocześnie, należy ograniczyć spożycie produktów wysokoprzetworzonych, bogatych w tłuszcze trans, sól, cukry proste oraz napojów gazowanych. Ważnym celem edukacyjnym jest również uświadamianie o wpływie regularności posiłków na metabolizm oraz konsekwencjach jedzenia w pośpiechu czy późnym spożywaniu kolacji.

Promowanie aktywności fizycznej stanowi nieodłączny element profilaktyki otyłości. Regularna aktywność fizyczna nie tylko pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, ale także wpływa na poprawę kondycji serca, układu oddechowego i mięśniowego, a także zmniejsza ryzyko rozwoju innych chorób przewlekłych. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), dorośli powinni wykonywać co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo. W kontekście dzieci i młodzieży, szczególnie wśród dzieci w wieku szkolnym, ważne jest, aby aktywność fizyczna była wpleciona w codzienne życie i stanowiła część rutyny. W szkołach i innych instytucjach edukacyjnych należy promować aktywności fizyczne, w tym wychowanie fizyczne, zajęcia sportowe oraz inne formy ruchu, które mogą zainteresować młodzież.

Zmiana nawyków żywieniowych w rodzinach jest kluczowym elementem w zapobieganiu otyłości wśród dzieci. Rodzice odgrywają istotną rolę w kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych swoich dzieci, dlatego też działania profilaktyczne powinny uwzględniać wspieranie rodzin w edukacji zdrowotnej. Zorganizowane warsztaty kulinarne, wspólne gotowanie, planowanie zbilansowanych posiłków, a także zmiana podejścia do roli przekąsek w diecie, mogą znacząco wpłynąć na wybory żywieniowe dzieci i młodzieży.

Działania legislacyjne i społeczne również stanowią ważny element profilaktyki otyłości. Wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących promocji zdrowej żywności, szczególnie w szkołach, może przyczynić się do zmiany nawyków żywieniowych młodzieży. Przykładem takich działań jest ograniczenie dostępności niezdrowych produktów w sklepikach szkolnych, wprowadzenie programów żywieniowych oferujących zdrowe posiłki oraz kampanie informacyjne skierowane do rodziców i nauczycieli.

Zmniejszenie wpływu marketingu niezdrowej żywności to kolejna ważna kwestia w profilaktyce otyłości. Współczesne techniki marketingowe skutecznie przyciągają uwagę dzieci i młodzieży do niezdrowych produktów, takich jak fast-foody, napoje gazowane i słodycze. Dlatego też jednym z działań profilaktycznych powinna być kontrola reklamy produktów żywnościowych, szczególnie tych skierowanych do dzieci. Wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych, ograniczających reklamowanie niezdrowych produktów w mediach dziecięcych oraz w szkołach, może wpłynąć na zmniejszenie ich spożycia.

Profilaktyka otyłości powinna również uwzględniać monitorowanie stanu zdrowia i masy ciała w różnych grupach wiekowych, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Regularne badania, które pozwalają na wczesne wykrycie nadwagi i otyłości, są kluczowe, ponieważ umożliwiają szybkie podjęcie działań interwencyjnych. W szkołach i innych placówkach edukacyjnych powinno się regularnie przeprowadzać pomiary masy ciała i wzrostu uczniów, a także dostarczać im informacji o prawidłowej masie ciała i zagrożeniach związanych z nadwagą.

Wsparcie psychologiczne i emocjonalne jest również istotnym aspektem profilaktyki otyłości. Wspieranie dzieci i młodzieży w radzeniu sobie ze stresem, problemami emocjonalnymi czy trudnościami w relacjach społecznych może zapobiec rozwojowi zaburzeń odżywiania, takich jak objadanie się z powodu emocji. Programy wsparcia psychologicznego w szkołach i placówkach młodzieżowych, w połączeniu z edukacją żywieniową, mogą przyczynić się do rozwoju zdrowszego stylu życia.

Podsumowując, skuteczna profilaktyka otyłości to kompleksowy proces, który wymaga współpracy między instytucjami publicznymi, szkołami, rodzinami, środowiskiem medycznym oraz mediami. Działania te powinny obejmować edukację żywieniową, promowanie aktywności fizycznej, zmiany w środowisku społecznym oraz wsparcie psychiczne, aby skutecznie zmniejszyć występowanie otyłości i związanych z nią chorób przewlekłych.

[1] Oblacińska A i Weker H : Profilaktyka otyłości u dzieci i młodzieży od urodzenia do dorosłości. Wyd. Hel-Med., Kraków 2008, s. 23.

[2] Ibidem.

[3] Kowalska A, Zwyczaje żywieniowe dzieci i młodzieży szkolnej na przykładzie województwa dolnośląskiego, 2005, s. 32-35.

[4] Ibidem s.27.

[5] Ibidem s. 97.

[6] Ibidem s. 109

Wpływ stresu na zdrowie studentów w świetle badań własnych

~ prace ~ Dodaj komentarz
5/5 - (2 votes)

Kolejne ryciny prezentują odpowiedzi studentów na pytania dotyczące stresu związanego z pobytem na uczelni. Studenci zapytani o to, czy czują się zestresowani, odpowiadają, że tak w 72%. Wynika z tego, że tylko 1/3 czuje się wolna od tego uczucia (Ryc.49).

Ryc. 49 Narażenie studentów na stres

Różnice w tej kwestii nie są statystycznie istotne (α = 0,05; χ2 = 2,627) i prezentują się w następujący sposób. Wśród studentów AWF – u jest więcej osób zestresowanych niż wśród studentów Politechniki (odpowiednio 78% i 65%).

Ryc. 50 Narażenie studentów na stres w zależności od rodzaju uczelni

Istotną rzecz, w przypadku analizowania zagadnienia stresu, stanowią umiejętności walki z tym zjawiskiem.

Rycina 51 pokazuje, że 61% badanych studentów stosuje aktywność fizyczną, aby zwalczyć stres. Tą grupę zasilają po połowie studenci obu uczelni.

Ryc. 51 Sposoby walki ze stresem wśród studentów

Taki sam odsetek studentów obu uczelni, jako sposób walki ze stresem, stosuje ogólnie pojętą aktywność intelektualną. Zdecydowana mniejszość (7%) to grupa, która twierdzi, że ze stresem sobie nie radzi. W tej grupie niespełna 90% to mężczyźni.

Ryc. 52 Sposoby walki ze stresem wśród studentów w zależności od rodzaju uczelni

Ostatnie pytanie części II kwestionariusza miało za zadanie zbadać, jaki odsetek studentów przeżyło w ostatnim czasie jakieś znaczące i wywołujące stres wydarzenie.

Na rycinie 53 można zauważyć, że w grupie badanych 59% osób narażonych było na stres z powodu konkretnego zdarzenia w ostatnim czasie.

Ryc. 53 Silne przeżycia w ostatnim czasie wywołujące stres wśród studentów

Statystyka procentowa dla każdej z uczelni przedstawia się podobnie pod tym względem  (Ryc.54).

Ryc. 54 Silne przeżycia w ostatnim czasie wywołujące stres wśród studentów w zależności od uczelni

Omówienie wyników

Na stres na uczelni narażonych jest według badania 73% studentów, a w śród nich największy odsetek to studenci Fizjoterapii. Ponieważ stres jest jednym z czynników ryzyka rozwoju chorób sercowo – naczyniowych, bardzo ważne jest aby te osoby, które uważają, że podlegają jego wpływowi, umiały walczyć w sposób efektywny z tym zjawiskiem. Sposób, w jaki ludzie walczą ze stresorami, zależy głównie od posiadanych przez nich zasobów czyli od złożonego układu czynników osobowościowych, dyspozycyjnych i poznawczych stanowiących psychologiczne tło radzenia sobie w sytuacjach trudnych [15].

Wśród przebadanych przeze mnie studentów, którzy deklarują swoje narażenie na stres, zdecydowana większość (93%) stara się z nim radzić. Najbardziej rozpowszechnioną formą walki okazała się aktywność fizyczna, tak jak w wielu innych badaniach tego typu [15, 13]. Niestety 7% ogółu to osoby przyznające, że ze stresem sobie nie radzą.

[13] Gacek M.: Zwalczanie stresu psychologicznego przez studentów wychowania fizycznego i medycyny oraz słuchaczy kierunków technicznych; Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne 2006, R.53, nr 11-12, 18-19.

[15] Guszkowska M.: Style radzenia sobie ze stresem i poczucie koherencji jako czynniki warunkujące odporność na stres studentów; Roczniki Naukowe AWF w Warszawie 2002, t.41, 65-74.

Wpływ używek na zdrowie studentów w świetle badań własnych

~ prace ~ Dodaj komentarz
5/5 - (2 votes)

Używki w postaci papierosów, alkoholu i środków odurzających są dużym zagrożeniem. Korzystając z nich godzimy się w sposób świadomy na niszczenie i trucie własnego organizmu, a w przypadku palenia papierosów, także zdrowia innych ludzi. W prewencji chorób sercowo – naczyniowych podstawą jest profilaktyka w postaci bezwzględnego unikania palenia czynnego jak i biernego, niezażywania narkotyków, a także nie picia alkoholu w nadmiernych ilościach.

Badanie własne wykazało, że ponad 1/5 badanych studentów to osoby palące, z czego większą część stanowią studenci AWF – u. Odzwierciedla to i potwierdza inne tego typu badania na podobnej populacji. Według autorów z AWF w Warszawie odsetek studentów palących to 17% [20]. Podobne wyniki można zauważyć w badaniach innych polskich publikacjach [12, 25, 7]. Optymistyczne stwierdzenie wysuwa jednak autorka należąca do współtwórców programu WOBASZ. Pisze ona, że według wyników badań około 80% palaczy deklaruje chęć rzucenia palenia, z czego 40% jako motywację takiego postępowania uznaje obawę przed chorobą [29].

W mojej ankiecie zaobserwowałam dodatkowo, że z grupy osób niepalących, 73% jest narażona na dym tytoniowy na uczelni. Z kolei w tej grupie aż 86% osób stara się chronić własne zdrowie i unika miejsc zadymionych.

Alkohol można już uznać za tradycyjny i najbardziej powszechny napój w grupie społecznej, jaką są studenci [14, 22]. Praktycznie każdy badany zapytany o to, czy spożywa alkohol, odpowiada twierdząco. W badaniach własnych nie stwierdziłam istotnej różnicy procentowej pod tym względem między obiema uczelniami. Jeżeli chodzi o częstość spożywania alkoholu, większość studentów odpowiadało, że spożywa go okazjonalnie czyli mniej niż raz w tygodniu (73%).  Do codziennego korzystania z napojów alkoholowych przyznaje się 7% studentów AWF i 5% studentów Politechniki. Praktycznie 90% wszystkich respondentów deklaruje, że najchętniej sięga po piwo. W innych publikacjach dotyczących tego zagadnienia wyniki kształtowały się na bardzo zbliżony poziomie

Zdrowy styl życia wyklucza spożywanie narkotyków. Według badań autorów z AWF Warszawa, spośród badanych nikt nie zażywa narkotyków regularnie, ale 18% ogółu używa je okazjonalnie [25]. Moja ankieta wykazała pod tym względem znaczną różnicę. Okazjonalnie z tego typu środków korzysta 6% badanych, z czego większość stanowią studenci Politechniki (8%).

Używki, takie jak alkohol, tytoń i narkotyki, mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie studentów. Oto kilka aspektów, które warto wziąć pod uwagę:

  1. Fizyczne skutki zdrowotne:
    • Alkohol: Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do uszkodzenia wątroby, serca, mózgu i układu pokarmowego. Powoduje także obniżenie odporności organizmu oraz może prowadzić do nadwagi i otyłości.
    • Tytoń: Palenie papierosów i używanie innych wyrobów tytoniowych zwiększa ryzyko wystąpienia chorób układu oddechowego, takich jak przewlekłe zapalenie oskrzeli i choroby płuc. Dodatkowo, może prowadzić do poważnych chorób, w tym raka płuc, serca i układu krążenia.
    • Narkotyki: Używanie narkotyków może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych, w zależności od rodzaju substancji. Mogą wystąpić problemy z układem oddechowym, układem sercowo-naczyniowym, układem nerwowym oraz funkcjonowaniem narządów wewnętrznych.
  2. Skutki psychologiczne:
    • Używanie używek może wpływać na zdrowie psychiczne studentów, powodując depresję, lęki, stany paranoiczne, zaburzenia snu i problemy z koncentracją. Substancje psychoaktywne mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia problemów z psychiką, takich jak psychozy czy schizofrenia.
  3. Skutki społeczne i akademickie:
    • Używanie używek może mieć negatywny wpływ na życie społeczne i akademickie studentów. Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do problemów z relacjami interpersonalnymi, agresywnego zachowania, a nawet przemocy. Uzależnienie od narkotyków może wpływać na regularność uczęszczania na zajęcia, koncentrację i wyniki akademickie.

Ważne jest zrozumienie, że każdy człowiek jest inny i reaguje na używki w różny sposób. Niektóre osoby mogą być bardziej podatne na negatywne skutki zdrowotne używek niż inne. Dlatego ważne jest promowanie zdrowego stylu życia i edukacja na temat ryzyka związanego z używaniem substancji psychoaktywnych. W przypadku problemów związanych z używkami, zaleca się szukać pomocy w specjalistycznych placówkach, takich jak poradnie uzależnień czy poradnie psychologiczne.

[7] Brojek A., Włostowska K.: Nieprawidłowości w stylu życia studentów IWFiS w Białej Podlaskie; Przegląd Naukowy Instytutu Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego WSP w Rzeszowie 2000, z.3, 195-200.

[14] Gembalczyk I.: Alkohol jako element studenckiego stylu życia; Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 2006, t.57, supl., 101-105. Ostrowska A. Styl życia  a zdrowie Warszawa 1999; Wyd. IFiS PAN.

[22] Lisicki T.: Zjawisko spożywania alkoholu przez studentów gdańskich uczelni; Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 2006, t.57, supl., 131-135

[25] Mędrala –Kuder E., Pilch N.: Ocena stylu życia studentów krakowskiej Akademii Wychowania Fizycznego; Kultura Fizyczna 2000, nr 3-4, 14-15.

[29] Polakowska M., Piotrowski W., Tykarski A., i wsp.: Nałóg palenia tytoniu w populacji polskiej. Wyniki programu WOBASZ; Kardiologia Polska 2005; 63: 6 (supl. 4).

Choreoterapia – leczniczy taniec

~ prace ~ Dodaj komentarz
5/5 - (1 vote)

Taniec – zjawisko towarzyszące człowiekowi od zarania dziejów, niejednokrotnie określane jest mianem „niezwykłego języka ludzkości”, przepełnionego metaforami, ukrytymi znaczeniami. Taniec jest mową ciała, która w połączeniu z muzyką i rytmem stwarza możliwość odkrywania nieuświadomionych dotychczas emocji, przeżyć, oczekiwań, norm, idei, wartości. Mówi się, że „to, czego słowo nie może wyrazić, co jest zbyt subtelne, zbyt pełne odcieni lub, przeciwnie, zbyt gwałtowne, taniec, podobnie jak muzyka może wyrazić lepiej”[1].

Przez stulecia taniec przechodził swoistą metamorfozę, od najprostszych ruchów o charakterze rytualnym, magicznym, ludycznym, do bardziej złożonych form przybierających postać poszczególnych rodzajów tańca o formalnych wymogach, więc znajomości profesjonalnych figur czy też odpowiedniej sprawności fizycznej, poczucia rytmu i muzykalności. Wiek XX skupił się na wykorzystaniu tańca w działaniach o charakterze terapeutycznym. Narodziła się choreoterapia, czyli terapia tańcem, łącząca w sobie ruch, rytm, taniec i muzykę, klasyfikowana jako nurt arteterapii. Opiera się ona na zastosowaniu podstawowych elementów tańca – ruchu i rytmu – do osiągania harmonii umysłu i ciała. Ruch jest traktowany jako medium (środek) zmiany, dążący do osiągnięcia przez jednostkę osobistego rozwoju.

„Leczenie tańcem cieszy się obecnie coraz większym zainteresowaniem – zarówno wśród terapeutów, jak i samych pacjentów. Jego ideą jest wykorzystanie ekspresji ruchowej w celu odreagowania, odzwierciedlenia uczuć oraz poprawy nastroju i samopoczucia fizycznego. Dążenie do przywrócenia spójności pomiędzy ciałem, umysłem i duszą stanowi cel nadrzędny”[2].

Terapia tańcem jest pomocna w poznawaniu oraz wyrażaniu siebie, własnych emocji, jak również w komunikacji międzyludzkiej. W literaturze przedmiotu zaznacza się, że choreoterapia nie opiera się na nauce techniki, kroków czy też układów tanecznych, ale stanowi odnajdywanie własnego wewnętrznego rytmu, uwalnianie się od codziennych napięć. Podczas zajęć pacjent, wsłuchując się w muzykę oraz samego siebie, odnajduje własny rytm, zgodny z jego wewnętrznym, naturalnym rytmem, zgodny z nim samym. „Taniec rozwija zmysł odczuwania ciałem, zmusza do uruchomienia wzroku wewnętrznego, tj. wyobraźni ruchowej, kształtuje naszą koordynację, bazę wszelkiej motoryczności, zwiększa siłę i elastyczność mięśni, poprawia zwinność, gibkość i wytrzymałość”[3]. Ciało jednostki poddawane jest swoistemu treningowi, usprawnianiu, poprzez który uczy się ona rytmu, równowagi, harmonii ruchu oraz jego kompozycji.

W rozdziale trzecim zostanie dokonana charakterystyka choreoterapii, począwszy od wyjaśnienia samego zjawiska tańca (pojęcie, wartość), następnie przedstawiony będzie rys historyczny kształtowania się terapii tańcem. Kolejny podrozdział dotyczyć będzie pojęcia choreoterapii, wraz ze szczegółowym omówieniem jej celów, funkcji, rodzajów oraz metod. Na zakończenie opisany zostanie przebieg procesu choreoterapeutycznego, ze wskazaniem na trzy poszczególne fazy, jak również ukazana zostanie sylwetka osoby prowadzącej terapię.

Choreoterapia, nazywana również terapią tańcem, to forma terapii wykorzystująca ruch i taniec jako narzędzie wspierające zdrowie fizyczne, emocjonalne i psychiczne. Jako metoda terapeutyczna opiera się na założeniu, że ruch ciała może być skutecznym środkiem wyrażania emocji, redukcji napięcia oraz poprawy ogólnego samopoczucia. Choreoterapia znajduje zastosowanie zarówno w leczeniu różnorodnych zaburzeń, jak i w profilaktyce zdrowotnej oraz rozwoju osobistym.

Podstawą choreoterapii jest przekonanie, że ciało i umysł są ze sobą nierozerwalnie związane. Ruchy ciała odzwierciedlają wewnętrzne stany emocjonalne i psychiczne, dlatego ich analiza i modyfikacja mogą wpływać na poprawę zdrowia psychicznego. W choreoterapii nie chodzi jednak o perfekcję techniczną tańca, lecz o autentyczne wyrażanie siebie poprzez ruch. Jest to proces kreatywny, w którym uczestnicy odkrywają swoje możliwości ruchowe, uczą się akceptacji własnego ciała i odnajdują sposób na wyrażenie swoich emocji.

Choreoterapia może być stosowana w różnych formach w zależności od potrzeb uczestników. W niektórych przypadkach ma charakter indywidualny, w innych odbywa się w grupach, co dodatkowo wzmacnia poczucie wspólnoty i umożliwia budowanie relacji z innymi. Terapia ta często łączy taniec z innymi technikami, takimi jak relaksacja, wizualizacja czy techniki oddechowe. Dzięki temu staje się wszechstronnym narzędziem wspierającym różne aspekty zdrowia.

Zastosowania choreoterapii są bardzo szerokie. W obszarze zdrowia psychicznego pomaga w redukcji stresu, lęku i depresji. Osoby zmagające się z traumami, problemami emocjonalnymi czy zaburzeniami osobowości mogą korzystać z choreoterapii jako bezpiecznej przestrzeni do eksplorowania swoich uczuć. W przypadku dzieci z zaburzeniami rozwoju, takich jak autyzm, choreoterapia wspiera rozwój umiejętności społecznych, motorycznych i emocjonalnych.

W obszarze zdrowia fizycznego choreoterapia pomaga poprawić koordynację ruchową, równowagę i elastyczność ciała. Może być także skuteczną formą rehabilitacji po urazach lub chorobach, wspierając proces powrotu do pełnej sprawności. W przypadku osób starszych taniec pomaga w utrzymaniu sprawności fizycznej, stymulacji umysłowej oraz przeciwdziałaniu izolacji społecznej.

Jednym z unikalnych aspektów choreoterapii jest jej wpływ na samoświadomość ciała. Wielu uczestników doświadcza większego zrozumienia własnych potrzeb i granic, co przekłada się na poprawę poczucia własnej wartości i ogólnej jakości życia. Ruch w tańcu pozwala na uwolnienie napięć fizycznych i emocjonalnych, co sprzyja harmonii między ciałem a umysłem.

Metody choreoterapii obejmują zarówno podejścia strukturalne, jak i bardziej spontaniczne formy ekspresji ruchowej. Na przykład metoda tańca terapeutycznego Anny Halprin wykorzystuje improwizację jako sposób na odkrywanie emocji i wewnętrznych konfliktów. Z kolei metoda Laban/Bartenieff koncentruje się na analizie ruchu i jego wpływie na zdrowie i komunikację. W terapii tańcem stosuje się także elementy tradycyjnych tańców kulturowych, które wzmacniają poczucie tożsamości i przynależności.

Choreoterapia zyskuje coraz większe uznanie w środowiskach medycznych i psychologicznych. Badania naukowe potwierdzają jej pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, redukcję objawów stresu oraz poprawę ogólnego dobrostanu. Włączanie choreoterapii do programów terapeutycznych i rehabilitacyjnych przynosi korzyści zarówno osobom indywidualnym, jak i całym grupom społecznym, zwłaszcza tym najbardziej narażonym na wykluczenie lub trudności adaptacyjne.

Podsumowując, choreoterapia to metoda terapeutyczna, która łączy kreatywną ekspresję z działaniem leczniczym. Dzięki jej elastyczności i różnorodnym technikom może być dostosowana do potrzeb różnych grup, od dzieci, przez dorosłych, po osoby starsze. Taniec, jako narzędzie terapeutyczne, nie tylko wspiera zdrowie fizyczne i psychiczne, lecz także stwarza przestrzeń do samopoznania, akceptacji i rozwoju. W dynamicznym świecie, gdzie coraz więcej osób zmaga się z napięciami i stresem, choreoterapia oferuje unikalny sposób na odzyskanie równowagi i harmonii.

[1] M. Kronenberger, Rytmika, rytm, ruch, muzyka, estetyka, kształcenie, wychowanie, profilaktyka, terapia, taniec, teatr, Łódź 2006, Wyd. Global Enterprises, s. 190.

[2] Tamże, s. 195.

[3] Taniec w edukacji dzieci i młodzieży. Podręcznik dla nauczycieli, red. nauk. B. Siedlecka, W. Biliński, Wrocław 2003, Wyd. AWF we Wrocławiu, s. 6.

Ciśnienie tętnicze

~ prace ~ Dodaj komentarz
5/5 - (1 vote)

Nadciśnienie tętnicze niewykryte, nieleczone lub niedostatecznie leczone jest, obok palenia papierosów i hiperlipidemii, jednym z 3 najważniejszych niezależnych czynników ryzyka wieńcowego. Dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci regularnego kontrolowania jego wartości.

Znajomość norm ciśnienia tętniczego

W pierwszym pytaniu II części kwestionariusza badani mieli za zadanie wybrać prawidłową wartość optymalnego ciśnienia tętniczego.

Ryc. 1 Znajomość wartości ciśnienia optymalnego wśród wszystkich badanych studentów

Badanie wykazało, że co piąty respondent źle ocenia, bądź w ogóle nie zna wartości optymalnego ciśnienia tętniczego. Jednakże większość z tych osób to studenci Politechniki (92% ). Różnica między odpowiedziami studentów AWF i Politechnika była statystycznie istotna (α = 0,001; χ2 = 18,802).

Ryc. 2 Znajomość ciśnienia optymalnego w zależności od rodzaju uczelni

Kolejnym krokiem było sprawdzenie czy studenci znają wartość graniczną między ciśnieniem prawidłowym a nadciśnieniem.

Ryc. 3 Znajomość wartości granicznej nadciśnienia

Analizując procentowo pod tym względem badaną próbkę (Ryc.3), 1/4 badanych nie ma pojęcia, powyżej jakiej wartości ciśnienia tętniczego można rozpoznać nadciśnienie. W tym przypadku również studenci Politechniki okazali się gorzej zorientowani niż studenci AWF i to w sposób istotny statystycznie (α = 0,02; χ2 = 6,136). Studenci Elektroniki stanowią większość osób nie potrafiących określić tego parametru (68%) , a mniejszość wśród osób go znających (42%). Rycina 4 przedstawia rozkład procentowy tej cechy w zależności od rodzaju uczelni.

Ryc. 4 Znajomość wartości granicznej nadciśnienia w zależności od rodzaju uczelni

Wiedza na temat wartości własnego ciśnienia tętniczego

Wiedzę na temat wartości własnego ciśnienia tętniczego posiada 54% badanych osób (Ryc.5).

Ryc. 5 Znajomość wartości własnego ciśnienia tętniczego

Prawie 60% badanych studentów Politechniki Wrocławskiej nie zna wartości swojego ciśnienia tętniczego, co stanowi 64% ogółu. W przypadku drugiej grupy jest to 36% czyli prawie dwa raz mniej. Ta różnica również okazała się statystycznie istotna (α = 0,01; χ2 = 7,603).

Ryc. 6 Znajomość wartości własnego ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni

Źródło: Opracowanie własne

Częstość kontroli własnego ciśnienia tętniczego

Aby rzetelnie dbać o swoje ciśnienie, należy poddawać je regularnej kontroli. Z analizy mojego badania wynika, że 31% osób nie pamięta, kiedy ostatnio mierzyła swoje ciśnienie (Ryc.11).  Statystycznie większość, czyli 72%  z tych osób, to studenci Politechniki (α = 0,001; χ2 = 15,384).

Ryc. 11 Termin ostatniego pomiaru ciśnienia tętniczego wśród studentów

Ryc. 12 Termin ostatniego pomiaru ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni

Chcąc sprawdzić częstotliwość kontrolowania ciśnienia przez studentów, zadałam pytanie, jak często wykonują tą czynność. Wyniki kształtują się następująco. 73% dokonuje pomiarów ciśnienia tętniczego względnie regularnie. Jednakże studenci Politechniki nie robią tego częściej niż kilka razy w roku (Ryc.14). Niestety 1/3 badanych to grupa w ogóle nie kontrolująca swojego ciśnienia. Pod tym względem studenci Politechniki zajmują pierwsze miejsce z wynikiem 43% w porównaniu z 10% AWF – u (Ryc.14).

Z badania wynika, że prawie połowa badanych studentów Politechniki nie zna wartości swojego ciśnienia tętniczego, nigdy go sama nie mierzyła, ani nie pamięta kiedy było ono mierzone przez osobę drugą (np. lekarza czy pielęgniarkę).

Ryc. 13 Częstotliwość pomiarów ciśnienia tętniczego wśród studentów

Ryc. 14 Częstotliwość pomiarów ciśnienia tętniczego w zależności od rodzaju uczelni

Źródło: Opracowanie własne

Ciśnienie tętnicze to siła, jaką krew wywiera na ściany tętnic podczas krążenia w organizmie. Jest jednym z podstawowych parametrów fizjologicznych, który pozwala ocenić stan układu sercowo-naczyniowego. Ciśnienie tętnicze mierzy się w dwóch wartościach: skurczowym i rozkurczowym. Ciśnienie skurczowe to ciśnienie, które występuje w tętnicach, gdy serce kurczy się i wypompowuje krew do układu krwionośnego, czyli w momencie, gdy ciśnienie w naczyniach jest najwyższe. Z kolei ciśnienie rozkurczowe to ciśnienie, które występuje, gdy serce odpoczywa między skurczami, będąc najmniejszym ciśnieniem w tętnicach.

Ciśnienie tętnicze mierzy się w milimetrach słupa rtęci (mmHg) i zapisuje w postaci dwóch liczb, np. 120/80 mmHg, gdzie 120 to wartość ciśnienia skurczowego, a 80 to wartość ciśnienia rozkurczowego. Optymalne ciśnienie tętnicze to poniżej 120/80 mmHg. Ciśnienie w granicach 120–129/80–84 mmHg uznaje się za prawidłowe, ale podwyższone. Ciśnienie 130–139/85–89 mmHg to nadciśnienie I stopnia, a ciśnienie 140/90 mmHg i wyższe to nadciśnienie II stopnia. Ciśnienie powyżej 180/110 mmHg może oznaczać przełom nadciśnieniowy, wymagający natychmiastowej interwencji medycznej.

Na ciśnienie tętnicze wpływa wiele czynników. Styl życia, w tym niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów oraz nadmierne spożycie alkoholu, mogą prowadzić do wzrostu ciśnienia. Z wiekiem naczynia krwionośne tracą elastyczność, co również prowadzi do wzrostu ciśnienia. Predyspozycje rodzinne, czyli genetyka, mają duży wpływ na ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, choroby nerek czy zaburzenia hormonalne, mogą również wpłynąć na wzrost ciśnienia.

Nadciśnienie tętnicze jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca, udar mózgu oraz niewydolność serca. Często rozwija się ono stopniowo i przez długi czas nie daje wyraźnych objawów, dlatego regularne pomiary ciśnienia są kluczowe w profilaktyce. Obniżenie ciśnienia tętniczego może wymagać zmiany stylu życia, w tym zwiększenia aktywności fizycznej, wprowadzenia zdrowej diety, ubogiej w sól i tłuszcze nasycone, bogatej w warzywa, owoce i błonnik, utrzymania prawidłowej masy ciała, redukcji stresu, ograniczenia spożycia alkoholu oraz zaprzestania palenia papierosów.

W przypadkach, gdy zmiana stylu życia nie wystarcza, lekarz może zalecić stosowanie leków obniżających ciśnienie tętnicze. Zwykle są to leki przeciwnadciśnieniowe, takie jak diuretyki, beta-blokery, inhibitory ACE czy blokery kanałów wapniowych. Regularne monitorowanie ciśnienia tętniczego, zwłaszcza u osób z grup ryzyka, takich jak osoby starsze, osoby z otyłością, cukrzycą lub chorobami serca, pozwala na wczesne wykrycie problemów i skuteczną interwencję medyczną.